Sách, sách và sách...

2 ngày CN liên tiếp đọc ngấu nghiến mỗi ngày một quyển sách. Xin giới thiệu cùng mọi người.

1. Rừng Na Uy - Haruki Murakami

Xem link này để biết thêm chi tiết qua lời của thầy Phan Nhật Chiêu - 1 người có thể coi là nhà nghiên cứu hàng đầu về văn học Nhật tại TP.HCM (nói nhỏ thế thôi chứ nhận là của cả VN thì óach quá): http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/Index.aspx?ArticleID=160589

Quyển tiểu thuyết này đã được biết đến từ thời còn mài đũng quần ở giảng đường ĐH. Những đứa học trò từng học với thầy Nhật Chiêu đều ít nhiều một vài lần nghe về Murakami và Rừng Na Uy. Tuy nhiên, luôn cảm thấy có cái gì đó rất xa lạ với những trang viết của tác giả này và ít nhiều thích Kenzaburo Oe hơn.

Kỳ nhiều lần suggest đọc quyển tiểu thuyết đã làm Kỳ "muốn hành động, muốn..." này. Nó là quyển tiểu thuyết mỗi lần cầm lên Kỳ đều phải đọc ngấu nghiến, không thể dứt ra được.

Vẫn không có dự định đọc.

Nhưng rồi hôm vào nhà sách, hỏi mua quyển sách khác, "Sách vừa hết". Vơ vất... "Thôi chị cứ lấy cho em quyển nọ" Vì không thể nào vào nhà sách với quyết tâm mua sách về đọc mà lại không đem về một cái gì đó có thể đọc.

Từng trang sách trôi đi. Hình ảnh anh hiện ra ngày một rõ ràng, cùng với lùng nhùng những dục vọng của đám thanh niên trôi giữa thời đại trong truyện. Muốn cùng anh chia sẻ quyển sách đầy những tình dục, đen tối, cái chết này... Nhưng chỉ mươi trang ngắn ngủi... Cái cảm giác "muốn chia sẻ với anh" tắt ngấm. Hình bóng anh trong đầu méo mó đi. Dị dạng. Quyển sách cứ đi hết trang rồi lại trang... Mọi thứ trôi tuột đi. Gấp quyển sách lại, đầu óc rỗng không. Không cảm xúc, không lay động. Cảm thấy chiều di chuyển của cảm xúc cực kỳ đơn giản, như chưa bao giờ đơn giản hơn. Nhưng bé Q bảo, chỉ 1 quyển tiểu thuyết mà biến chuyển tâm trạng như vậy là phức tạp, rất phức tạp mới phải.

Không thể nào. Rõ ràng nó rất đơn giản.

Cuối cùng cũng quyết định chia sẻ với anh...

Và rồi anh cũng có thời gian đọc nó, giữa khoảng hẹp của những ngày bận rộn.

Em thấy mình đã đọc quyển sách này quá trễ. Thời gian tốt nhất để đọc nó là giai đoạn hình thành nhân cách.
Nhưng may là chúng ta không đọc nó vào thời điểm đó. Nếu là anh, sau khi đọc nó xong có lẽ anh đã tự tử. Hệt như những nhân vật trong truyện.
Em thấy mình cũng không khác.
Anh không thích cách giải quyết của người Nhật. Họ thích chọn cái chết quá.
Đó là văn hóa của họ.
Đó là một sự lựa chọn. Ít ra họ cũng có thể tự mình định đoạt điều duy nhất trong cuộc đời: sống hay chết...

Em quên hết rồi.
Nội dung không mới, cấu trúc không mới, chỉ có cách thể hiện khác lạ.
Cách dùng từ, câu chữ mới. Còn lại thì không đọng lại gì cả...

Tác giả này khá hiểu đàn ông, nhưng phụ nữ thì dường như không hiểu nhiều.
Murakami là đàn ông. Đàn ông Nhật. Cho dù cách tân mấy thì vẫn không thoát sự áp đặt quen thuộc lên người phụ nữ...

Một quyển sách thích hợp cho người đang trên đường hình thành nhân cách nhưng chống chỉ định những tâm hồn yếu đuối và có quá nhiều mảng tối.

2. Hoa bên bờ - An Ni Bảo Bối
Cái bài điểm sách này chính nguồn căn của việc đột nhiên bật dậy chạy ra nhà sách:
http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/Index.aspx?ArticleID=171706

Vậy mà mãi gần 1 tuần sau mới vô tình va phải nó giữa hội sách. Giảm 30% giá bìa và khá ngon lành. Cuốn sách duy nhất trong nhiều năm trở lại đây vừa đọc xong lại muốn ngay lập tức mở ra đọc lại.

(p.68) ... Vì nguyện vọng của một phụ nữ nếu không thể thực hiện thì không thể tiêu tan, chỉ có tăng thêm mà thôi.

(p.25) ...tình cảm có khi chỉ là chuyện của một người. Chẳng liên quan tời bất kỳ ai. Yêu hoặc không yêu chỉ có thể tự mình ngắt bỏ. Vết thương là nỗi nhục do người khác đem lại, ảo giác do mình tự lao theo.

(p.16) Nhưng tôi thấy, bạn bè cũng phải chia loại căn cứ vào nhu cầu của nhau để lựa chọn phương thức thích hợp. Chẳng hạn có loại bạn chuyên tâm sự, ta không nên tới kiếm họ vay tiền. Có loại bạn chỉ có thể làm tình, ta phải phân tách rõ giữa linh hồn và thể xác. Dễ làm tổn thương tới người khác và cho chính mình luôn là dạng người không rõ ràng đường biên phân cách đó.

(p.115) Đa số đàn ông trên thế giới đều như vậy. Vừa cần một sự gửi gắm tình cảm có thể tin cậy được, vừa âm thầm dõi mắt ra phương xa. Giống như một người ăn no trước, rồi lặng lẽ tính toán chọn lấy một món tráng miệng. Một cách làm vừa ích kỷ vừa bản năng.

Một quyển sách mà đọc vào sẽ có hẳn 2 thái độ rất rõ ràng: thích và không thích. Những người thích sự ngăn nắp, gọn gàng, khúc chiết, rành mạch sẽ không chịu nổi mớ hỗn độn của nó. Quyển sách mà 3 trang giấy khiến người đọc có cảm tưởng mình vừa rơi vào một đống nhùng nhằng của hơn 30 trang thì rõ ràng khó mà "cảm" được. Nhưng đã có người viết thay mình tất cả, nói thay mình tất cả thì há chẳng phải là một điều tốt đó sao... Vậy thì cớ gì mà một con người rất hỗn độn, với suy nghĩ rối nhùi lại không thích nó?!

Thượng Hải không hề xa lạ. Những hàng cây ngô đồng với màu xanh mướt màng không hề xa lạ. Những con người không xa lạ. Kiều không xa lạ...

Em cũng đã muốn làm bộ phim đó nhưng có lẽ em không được như Kiều...

Nắng ở trên cao

Cảm giác ngồi cạnh anh vào lúc này thật lạ. Nàng chưa bao giờ trải qua trong hơn 20 năm từ ngày xuất hiện trên đời. Mà nàng bỗng nghĩ, biết đâu mình đã từng có cái cảm giác này, chỉ là khi đó mình còn quá nhỏ để nhận ra nó mà thôi. Nghĩ đến đó nàng suýt bật cười. Đại khái như là cảm giác của một cái bào thai còn trong bụng mẹ. Vừa êm ái, ấm áp, an toàn nhưng cũng vừa bồng bềnh như giữa một cái hồ nước to.

Nàng và anh đang ở trên độ cao 10.000m - đó là nàng nghe người ta nói chứ gần như clueless(*). Kiến thức vật lý (môn nàng tự nhận thấy là mình ẹ nhất) từ thời còn đi học chỉ còn trong nàng duy nhất về sự ma sát hay cọ sát gì đó. Đủ để nàng biết là nếu 2 bàn tay miết vào nhau thì sẽ sinh ra nhiệt luợng và người ta sẽ có cảm giác nó ấm lên. Nhưng đôi khi nàng cảm thấy dường như nó cũng chẳng phải là một phần của kiến thức vật lý nữa vì rõ ràng bà lão ăn xin ở đầu phố nàng ở có biết tí gì về vật lý đâu mà vẫn hay xoa 2 bàn tay với nhau mỗi khi trời lạnh.

Giữa anh và nàng gần như không có khoảng cách. Tay ghế nàng đã đẩy lên từ lâu - để anh thoải mái ngủ - như nàng giải thích với anh. Nàng cuộn mình trong chiếc chăn mỏng, mắt khép nhưng đầu óc tỉnh như sáo. Anh chỉ đắp hờ tấm chăn và ngủ rất ngon. "Anh mệt và buồn ngủ quá!" Anh chỉ nói có thế với nàng và rồi chìm vào giấc ngủ.

Cánh quạt máy bay ồn kinh khủng. Nhưng tiếng cánh quay đều đều không làm người ta khó chịu, trái lại dường như có tác dụng ru ngủ dễ dàng hơn.

Nàng nói "Anh nè! Giúp em chuyện này nha!" Anh sẽ hỏi nàng "Chuyện gì em?" "Anh hứa là giúp em đi rồi em nói! Không hại gì đâu anh!" "Uhm..." "Anh nắm tay em nhé! Nắm thế này này" - nàng vừa nói vừa luồn những ngón tay của mình vào tay anh. Giọng nàng thì thầm "Nắm tay em thế này mãi nhé, đừng buông tay em ra nhé, đến cuối cuộc đời em!" "Không, đến cuối cuộc đời anh mới đúng chứ!" - Sao giống một câu chuyện nàng đã đọc đâu đó quá...

Máy bay bắt đầu giảm độ cao và sốc nhẹ. Nàng giật mình. Hóa ra câu chuyện giữa nàng và anh chỉ là một giấc mơ. Nàng thấy mình cuộn sâu hơn vào chiếc chăn mỏng. Anh vẫn ngủ say. Chuyến bay đêm dài 5 giờ sắp kết thúc và anh đang ngồi cạnh nàng. Và nàng vẫn chưa nói với anh "Hãy nắm chặt tay em đi đến hết cuộc đời này"...

(*) clueless: không đầu mối, không manh mối/thiếu khả năng cần thiết.

To be continued...

Những giấc mơ của người đeo nhẫn – Dương Thụy

(Tặng Minh Hà)

Buổi sáng đến, ồn ào từ ngoài phố lẫn trong chính căn nhà của Thư. Đứa con gái hai tuổi rưỡi sau tiếng đồng hồ báo thức tự động ngồi dậy. Nó được mẹ huấn luyện theo kiểu Tây, không lôi thôi, không khóc lóc.
Con bé đánh răng, đi vệ sinh một mình rồi được mẹ thay đồ chỉnh tề ngồi vào bàn chuẩn bị ăn sáng. Thư thường chỉ uống vội ly sữa, cô tận dụng thời gian lúc chồng con ăn sáng để trang điểm.
Thư đến sở làm đúng tám giờ, ngồi vào bàn bắt đầu check những email đầu tiên. Trông cô thật chuyên nghiệp với bộ váy văn phòng cắt may thật khéo, dáng đi uyển chuyển năng động và thái độ tự tin trong các cuộc họp. Giờ nghỉ trưa, mọi người vẫn thấy Thư ngồi thật tập trung trước máy tính. Đảm nhận vị trí cố vấn pháp luật trong một công ty đa quốc gia, cô thường về đúng năm giờ rưỡi, mặc kệ những manager khác đang còn bận rộn ngồi lại và sẽ tắt máy lúc hơn bảy giờ.
Nhân viên dưới quyền thường kháo nhau Thư rất tham vọng và sẽ còn tiến xa hơn nữa. Ông sếp nước ngoài vốn khó hiểu cũng đôi lần tiết lộ: “Cô ấy có tương lai rất xán lạn”. Mọi người đều tin Thư sẽ là một ứng cử viên nặng ký cho những cơ hội thăng tiến nay mai. Cô thuộc dạng sẽ vượt qua được hết những thử thách khó khăn. Nhưng chỉ có Thư mới biết cô đang đối mặt với những thử thách gì.
Buổi tối, giấc mơ của Thư lại trở về. Thư tỉnh giấc, chồng cô đang trong giấc ngủ mỏi mệt. Cô ước gì anh có thể chia sẻ với mình cảm giác choáng ngợp từ giấc mơ mang lại. Nhưng chồng cô trông bệ rạc quá, mắt nhắm nghiền, thở từng nhịp dài, thân hình thõng ra bất động. Anh đã làm việc căng thẳng từ sáng sớm đến tối mịt nên khi đặt lưng xuống anh không muốn ai quấy rầy, kể cả những giấc mơ. Thư đã rất kinh ngạc khi biết rằng anh hầu như không bao giờ nằm mơ.
Ngày cô quyết định lập gia đình, một nửa bạn bè tiếc nuối, một nửa đồng tình, chép miệng: “Thì cũng phải đến lúc bỏ cuộc chơi...”. Thư cười, cố pha trò một câu: “Cũng đành nhắm mắt dang chân!”. Cô biết mình có thể vượt qua những cuộc thi quyết liệt tuyển nhân viên cấp cao của các công ty chỉ với một câu: “Tôi không ngại thử thách!”.
Thế nhưng cô không vượt nổi áp lực xã hội và những chuẩn mực đã được những con người không nắm giữ cuộc đời cô lập ra. Cô không dám “vượt khỏi vòng lễ giáo” và phải “yêu chay” biết bao những chàng trai tuyệt vời. Cô không dám làm một phụ nữ độc thân khi tuổi đã tròm trèm ba mươi mà phải chọn cho mình một người chồng trên mức trung bình theo chuẩn của xã hội Việt Nam. Cô không dám nói “không!” khi gia đình chồng mong muốn có cháu ngay sau ngày cưới. Và giờ đây cô không dám tỏ thái độ khi mẹ chồng “khủng bố” mỗi ngày về một đứa cháu trai phải được sinh vào năm sau.

* * *

Ngay hôm đầu tiên đến Cambridge, Thư nôn nóng đi bộ ra trung tâm dạo một vòng tham quan thành phố. Chiều chủ nhật thật yên tĩnh, những ngôi trường vắng lặng vươn cao những ngọn tháp đẹp kiêu hãnh. Bóng dáng bọn sinh viên trẻ trung lượn lờ trong những con phố hẹp được lát đá công phu. Thư thuê xuồng, dạo trên dòng sông Cam êm đềm chảy vắt qua những college (1) cổ xưa.
Giọng người chèo xuồng ấm áp sau lưng: “Đây là Queen college, Saint Catherine college, King's college, Trinity college, Saint John's college...”. Cô lặng người ngắm thiên nhiên đang vào xuân, cỏ cây đổi sang màu xanh tràn đầy sức sống, hoa mọc khắp nơi rực rỡ muôn màu, trời trong lành man mác lạnh. Cambridge nên thơ và dịu dàng quá với sắc màu thiên nhiên hiền hòa mà sang trọng hiếm có, với những ngôi trường tồn tại đã mấy trăm năm, sừng sững như những tòa lâu đài quyền quí.
Dù đã đi qua nhiều thành phố châu Âu, Cambridge vẫn đang làm Thư xúc động đến nghẹn thở. Cô thấy mình may mắn biết bao nhiêu. Thật xứng đáng với tất cả công sức Thư đã bỏ ra để thực hiện giấc mơ hằng đêm luôn ám ảnh cô. Thư đã truy tìm trên Internet trong suốt thời gian đồng nghiệp ngủ trưa cả năm nay để có được khóa học miễn phí này. Rồi quá trình thuyết phục sếp cho vắng mặt ba tháng trong công ty cũng thật căng thẳng. Và cuối cùng là một cuộc “cách mạng lớn” với gia đình chồng để họ cho phép Thư đem con gái về bên ngoại chăm sóc và “tạm hoãn” chuyện có tiếp một đứa con trai nối dõi tông đường.
- Lần đầu cô đến Cambridge phải không? - Người chèo xuồng cất giọng hỏi - Cô đi du lịch hay đến đây học?
- Cả hai!
Thư ngoái đầu lại nhìn, giờ cô mới nhận ra người chèo xuồng trông còn rất trẻ với khuôn mặt thư sinh rất khôi ngô. Anh cười với Thư thân thiện, tự giới thiệu mình tên Tom.
- Giống con mèo Tom trong Tom và Jerry phải không? - Thư bật cười - Con gái tôi rất mê mèo Tom, nó nói chuột Jerry tuy thông minh nhưng ác!
- Cô có con rồi sao? - Tom sửng sốt - Trông cô trẻ quá!
- Cảm ơn! - Thư thấy thật phấn chấn - Anh đoán tôi bao nhiêu?
- Cô giống sinh viên - Tom lúng túng - Tôi không đoán nổi đâu, thường người châu Á trông trẻ lắm...
Lúc Thư lên bờ và nói tạm biệt với Tom, cô cho biết mình tên Anh Thư, tức là “nữ anh hùng”. Nếu không nhớ được tên cô, anh chỉ cần gọi “Heroine” (2). Tom cười: “Chúng ta sẽ còn gặp nhau sao?”. Thư gật đầu: “Tôi nghĩ như vậy!”. Cô đi bộ về nhà trọ, bà chủ nhà gốc Ấn Độ đang chờ cô cùng ăn tối.

* * *

Thư bật đèn ngồi dậy nhìn ra bầu trời đêm. Chồng cô giờ này chắc đang bận rộn ở công ty. Những ngày đầu cưới nhau, dẫu là một cuộc hôn nhân có lý trí can thiệp Thư vẫn biết mình yêu và kính trọng anh thật nhiều. Nhưng cô không ngờ người đàn ông tưởng rất mạnh mẽ như cây tùng cây bách cho cô dựa ấy lại không chịu nổi áp lực từ gia đình mình, họ dè bỉu anh chiều vợ thái quá sẽ làm cô “hư”, chê anh “yếu” không đủ sức áp chế vợ, lên án anh bất hiếu không đòi vợ có nghĩa vụ sinh một đứa con trai.
Cô thất vọng biết bao những khi đuối lý anh chỉ biết ngụy biện: “Dù sao, anh cũng là chồng! Dù sao, đó cũng là mẹ chồng của em. Dù sao, em vẫn đang sống ở Việt Nam...”. Chồng cô đã trốn chạy những khi Thư nhắc lại trước lúc cưới nhau anh luôn hứa sẽ không để cuộc sống bận rộn của gia đình làm cản bước tiến nghề nghiệp. Anh đã cho cô niềm tin mình sẽ được ủng hộ nếu muốn tiếp tục vươn lên.
“Nếu xã hội luôn tạo cơ hội cho người chồng được thăng tiến - Thư cáu - không có lý gì để người vợ chịu thiệt thòi trên con đường sự nghiệp”. Chồng cô ngày càng lao vào công việc, anh trốn tránh những cuộc tranh luận đòi hỏi “quyền bình đẳng thật sự” của vợ. Và Thư chán nản nhận ra anh cũng tránh luôn những giờ phút đầu ấp tay gối. Họ dần xa nhau...

* * *

Mỗi ngày bà Asuri làm cho Thư một suất ăn sáng theo kiểu Anh gồm xúc xích chiên, trứng ốpla, một lát thịt nguội, một trái cà chua, dăm tai nấm xào và một muỗng lớn đậu trắng. Cô cố gắng ăn thêm hai lát bánh mì nướng và uống một ly trà sữa rồi thong thả đi bộ từ nhà đến trường, băng qua những con phố hẹp, những ngôi nhà nhỏ xinh, một công viên đang mùa hoa nở vào đầu xuân và những ngôi trường cổ kính hàng thế kỷ.
Thư luôn thấy hạnh phúc được bách bộ trong tiết trời dễ chịu, kể cả nếu có phải che dù dưới cơn mưa xuân nhẹ nhàng. Buổi trưa cô không ăn gì vì bữa English breakfast của bà Asuri vẫn còn đầy trong bao tử. Tối về Thư lại ăn cùng bà, thường là một chén xúp nóng và các món cá nấu với rau củ. Asuri kể lể những bất công trong xã hội Ấn Độ còn Thư lên án thân phận thua thiệt của phụ nữ Việt Nam.
Ăn xong bà Asuri phải dọn dẹp còn Thư đủng đỉnh lên phòng mình, bật tivi xem đủ thứ kênh rồi mở tiểu thuyết ra đọc trước khi chìm vào giấc ngủ thoải mái. Quả là một giai đoạn đẹp trong cuộc đời: không công việc, không phục vụ chồng con và cả không áp lực từ gia đình chồng. Khóa học không có gì thử thách, những buổi thảo luận nhẹ nhàng, các giáo viên nhiệt tình và bạn bè đều là dân luật, thân thiện đến từ khắp nơi.
Một buổi trưa không có giờ học, đang rảo bước trong hành lang vắng lặng của viện bảo tàng, ai đó hét to: “Ma túy! Ma túy!” (2) làm Thư chột dạ. Cô bỏ đi thật nhanh ra lối cổng chính nhưng có tiếng chân người đuổi theo rầm rập xuống cầu thang gỗ. Thư kinh sợ bỏ chạy nhưng không đủ nhanh để thoát khỏi một dáng người vội vã chụp vai cô lại.
- Xin chào! Tôi nè! Làm gì chạy dữ vậy? Không phải cô tên Heroin sao?
- Anh...? - Thư chợt nhận ra “anh lái đò” trên dòng sông Cam - Tom! Hôm nay không làm việc hả?
- Có chứ! - Tom vui vẻ vì đã được nhận ra - Tôi làm việc ở đây!
- Ở viện bảo tàng sinh vật? - Thư nhíu mày - Không chèo xuồng chở khách du lịch sao?
- À! - Tom bật cười - Đó chỉ là việc bán thời gian kiếm thêm chút đỉnh. Công việc chính của tôi là nghiên cứu... bướm.
Thư còn đang ngơ ngác Tom đã kéo tay cô đến bên quầy trưng bày những con bướm đủ kiểu. Anh nói thiên nhiên đã ưu đãi cho giống côn trùng này thật nhiều đặc ân, đến mức con người phải ganh tị vì bộ cánh loài bướm thật phong phú đến diệu kỳ. Tom khoe thêm: “Tôi đang làm nghiên cứu sinh về bướm!”. Thư kinh ngạc: “Có nghĩa anh sẽ là tiến sĩ... bướm của Đại học Cambridge?”. Tom gật đầu tự hào còn Thư đang ôm bụng cố nén không bật lên cười một cách vô duyên.
Tối đó cô có cớ ra khỏi nhà sau một tuần ở Cambridge đi ngủ sớm. Bà Asuri thấy Thư diện áo váy lộng lẫy, thắc mắc cô đi chơi với ai. Thư lắc đầu không đáp, làm ra vẻ bí mật. Trong đời cô chưa bao giờ được tiếp cận với một nhà côn trùng học, một người bỏ thời giờ và công sức của mình chỉ để cả đời say mê về những con vật bé tí.
Nhưng buổi tối hôm đó Tom không nhắc gì đến những con bướm, anh kể mình người Hà Lan, sang Anh theo học bổng của chính phủ nước này được một năm rồi. Tom vui tính và hồn nhiên với những câu chuyện cười kiểu Mr.Bean, có phần nhạt nhẽo so với một người luôn tự hào mình có lối suy nghĩ chiến lược như Thư. Tuy nhiên cô cũng bật cười hưởng ứng chàng trai dễ thương.
Đến lần hẹn thứ ba trong một câu lạc bộ sinh viên, Tom tự nhiên chào: “Hello, darling!” (3) khi vừa gặp Thư. Bà Asuri cũng hay gọi cô là “my darling” nên cô tự trấn tĩnh, nghĩ không có gì ầm ĩ chừng nào “tiến sĩ bướm” chưa gọi cô là “my love”.
Thế nhưng ngay tối đó, khi mở cửa cho Thư về lúc đã muộn, Asuri nhắc nhở: “Lần sau nhớ lấy theo chìa khóa nhé, my love!”. Thư vô cùng bối rối, cô nhận ra bên Anh người ta gọi nhau loạn xạ bằng những từ âu yếm mà không nhất thiết phải yêu đương gì. Đã thế, cô không có gì phải dè chừng Tom, cứ để anh thoải mái. Nhưng Thư biết thật ra chính cô mới đang thoải mái. Cô thích vẻ hồn nhiên của chàng trai, nụ cười trẻ thơ trên đôi môi duyên dáng hay làm cô thở dài và ánh mắt tinh nghịch của Tom cứ ám ảnh Thư.
Anh nhiệt tình đưa cô đi chơi khắp nơi, sang Oxford, ghé Stonehence, đến London vào những ngày cuối tuần. Thỉnh thoảng Tom mời Thư về căn hộ nhỏ nấu nướng những món Hà Lan và cô trổ tài đãi anh những món Việt. Thư “enjoy” những thời điểm bên Tom đầy phấn khích. Ngoài anh ra cô không giao du với các bạn học cùng khóa dù họ chung nghề nghiệp và cùng một lối “suy nghĩ chiến lược” của dân luật.
- Tom! Thử nghiêm túc một chút nhé! - Thư dò hỏi - Anh tính cả đời đi theo mấy con bướm đủ màu như vậy hoài sao? Rồi anh sống bằng gì? Làm “lái đò” kiếm chút bạc cắc hay làm bồi phục vụ trong những quán bar? Không vợ con gì sao?
- Không phải chính em đang cố thoát ra cuộc sống tẻ nhạt của một người có gia đình để tìm về với giấc mơ được tiếp tục học hỏi, được theo đuổi những gì mình đam mê trong một cuộc sống ung dung tự tại sao?
- Nhưng... - Lần đầu tiên Thư nhận ra Tom không hề hồn nhiên như cô tưởng - Em cũng chỉ cố thoát ra cuộc sống tự do trong một khoảng thời gian ngắn, rồi sẽ phải quay về với những nghĩa vụ của mình. Như vậy an toàn hơn, bền vững hơn...
- Em sống cho hạnh phúc của riêng mình hay của những người khác cảm nhận giùm mình? - Tom nghiêm túc hỏi - Nếu chỉ có nghĩa vụ, em còn hạnh phúc không? Và nếu đã không hạnh phúc thì an toàn và bền vững để làm gì?
- Tom - Thư tuyệt vọng kêu lên - Đừng cực đoan quá chứ! Em cũng muốn được “ung dung tự tại” như anh, nhưng...
- Em không can đảm tí nào, darling! - Tom nhìn Thư buồn bã - Vậy sao tên “nữ anh hùng”? Tôi thích em là “ma túy” hơn, em có khả năng làm cho người ta nghiện đó!
Thư nghiêm mặt: “Đừng, Tom!” nhưng anh đã ôm lấy vai Thư và dịu dàng đặt vào môi cô một nụ hôn đắm đuối. Thư không đủ can đảm như Tom vừa nhận xét, cô không thể đẩy anh ra và kinh ngạc nhận ra chính Tom mới là “ma túy” làm cô không dứt nổi. Gần ba tháng qua, dù cận kề bên nhau và có những thời điểm thân mật đủ để Tom vượt qua ranh giới của một tình bạn, anh đã cố không làm một người “tay đeo nhẫn” như Thư phải bối rối. Nhưng rồi chuyện gì đến đã không thể không đến...

* * *

Bà Asuri nhìn Thư không nuốt nổi buổi ăn sáng theo kiểu Anh. Cô càu nhàu thức ăn nhiều quá rồi bực bội uống ly trà sữa chưa kịp nguội đến mức phải buông cái tách vỡ vụn trên sàn nhà. Thư im lặng ôm lấy miệng. Môi cô bỏng rát và nước mắt ràn rụa. Bà Asuri vẫn không ngừng quan sát cô. Bà lặng lẽ cúi xuống gom những mảnh sứ mong manh lại.
“Nhanh thật, mới đây mà em sắp phải rời Cambridge rồi - cuối cùng Asuri cũng lên tiếng - Hẳn con tim em đang tan vỡ như cái tách này?”. Thư ngạc nhiên nhìn bà chủ nhà, chưa bao giờ bà nói chuyện theo kiểu trừu tượng như vậy. Cô đính chính: “Chỉ rạn vỡ thôi!”. Asuri mỉm cười: “Tiếng Anh của em chuẩn xác quá! Tôi vẫn thường hâm mộ em, darling!”. Thư bắt đầu mất bình tĩnh, cô hỏi thẳng: “Ý bà là gì?”. Asuri lại cười, một nụ cười rất “thiền” của người đàn bà trung niên gốc Ấn.
Bà chậm rãi nói như thể tiếng Anh không lưu loát lắm: “Tôi hâm mộ người biết biến giấc mơ thành hiện thực như em, darling. Còn tôi, em thấy rồi đó, tôi làm việc từ sáng sớm đến tối mịt trong căn nhà cho thuê này, từ việc nấu buổi sáng, dọn phòng, chùi cầu tiêu cho đến thức khuya mở cửa cho khách. Chồng tôi chẳng mó tay vào việc gì.
Ở Anh mấy tháng qua em có thấy những người đàn bà Trung Á mặc áo choàng đen che kín từ đỉnh đầu đến gót chân, những phụ nữ châu Phi luôn gằm mặt đi sau lưng chồng, những cô gái Trung Hoa chỉ có thể kết hôn với người cùng chủng tộc? Dù sống ở một đất nước tự do luôn đề cao nữ quyền, chúng tôi đã không thoát được xiềng xích vô hình của những lề thói trói buộc phụ nữ.
Có những phụ nữ bị ngược đãi, bị bạo hành, thậm chí bị giết chết. Luật pháp Anh che chở cho chúng tôi, nhưng chính bản thân chúng tôi không đủ sức bảo vệ cho chính mình. Chúng tôi cũng có những giấc mơ, rồi thất vọng với hiện thực và cuối cùng là không mơ mộng gì nữa. Mỗi đêm tôi ngồi thiền hai tiếng để đầu óc được trống rỗng, để đừng mơ và đừng dằn vặt vì những giấc mơ của mình!”.
Thư ngồi im lắng nghe, cuối cùng cô đứng lên chuẩn bị đi học buổi cuối. Thư yêu biết bao nhiêu đoạn đường này, những con phố hẹp, những ngôi nhà nhỏ xinh, một công viên đầy hoa và những ngôi trường cổ kính hàng thế kỷ. Cô sẽ nhớ Cambridge, nhớ những chiếc xuồng trôi lững lờ trên sông Cam và nhớ người con trai có nụ cười trẻ thơ dám sống đời ung dung tự tại.
Tom đưa Thư ra phi trường Heathrow, lúc nắm tay nhau lần cuối nói lời tạm biệt, anh tặng cô chiếc hộp vuông đựng những con bướm nhỏ xinh nằm ngoan ngoãn. “Quà cho con gái, nói của mèo Tom tặng! - Tom cười tinh nghịch - Và cố làm sao cho nó có ngày được vào Đại học Cambridge!”.
Thư bất ngờ, cô chưa kịp cảm ơn, Tom đã vội vã nói tiếp: “Mẹ tôi rất đẹp, thông minh và năng động. Ngày trước bà cũng có nhiều giấc mơ... Không có mẹ, tôi đã không thể thực hiện trọn vẹn niềm đam mê của mình!”. Thư im lặng lắng nghe, và anh tiếp tục thổ lộ: “Ngay từ cái nhìn đầu tiên, tôi đã thấy em thật giống mẹ tôi hồi trẻ!”. Thư lặng người, cô để Tom cúi xuống hôn nhanh lên môi mình, thì thầm: “Hãy cho con gái thật nhiều ước mơ, và cả em nữa, darling!”.

* * *

Thư vẫn thường có những giấc mơ, những buổi trưa không ngủ lang thang trên mạng, những niềm vui bên đứa con gái nhỏ xinh và người chồng trầm tĩnh. Cả nhà đi chơi thật nhiều để tận hưởng những giờ phút thư giãn, thoát khỏi những ràng buộc vô hình để can đảm sống cho chính mình. Thỉnh thoảng cô mơ thấy những con bướm đủ màu bay chấp chới trên dòng sông Cam, rồi nhẹ nhàng đậu lên ngọn tháp đẹp kiêu hãnh của ngôi trường cổ kính hàng thế kỷ. Đâu đó trong làn sương mù Cambridge buổi sớm mai, vọng lại tiếng ai gọi “Heroine” âu yếm, thật gần...

(1) Các trường đại học trực thuộc Đại học Cambridge
(2) Heroine (nữ anh hùng) và heroin (ma túy) có cách đọc giống hệt nhau
(3) Chào cưng!


Lúc trước có thời gian rất thích giọng văn của Dương Thụy. Nhưng càng ngày thấy lối viết của chị cứ càng đi vào lối mòn. Sau truyện ngắn mới nhất đăng trên báo TTCN này thì dường như không còn "cảm" được những tác phẩm của chị nữa. Nó như bị giới hạn bởi trách nhiệm, nghĩa vụ, đạo đức... quá nhiều mà đánh mất "cái tôi" nên có của một cây bút trẻ với những đề tài rất trẻ và thi thoảng gai góc.

Cú điện thoại - Phan Việt

Khi chuông điện thoại đổ thì Nam đang ngồi đọc sách. Nam lưỡng lự một chút rồi nhấc điện thoại. Không có nhiều người biết số điện thoại di động của anh, cho nên đây hẳn là một người bạn, và hẳn phải có việc.
- Có phải Nam đấy không?
- Tôi, Nam đây, xin lỗi, chị là ai thế?
- Có lẽ anh không nhớ tôi đâu; tôi là bạn của Toko, chúng ta gặp nhau một lần trong International House hồi tôi đến thăm Toko ở đó. Lần đó anh cho tôi số điện thoại. Tôi học toán bên Trường DePaul.
Nam cố nhớ lại và loáng thoáng tưởng tượng ra khuôn mặt của cô gái. Nửa năm trước, anh ở trong khu ký túc có tên International House của Đại học Chicago và chơi thân với một nhóm bạn người Nhật. Có Toko, Katamy, Haru, và một vài người nữa - những người bạn Nhật chăm chỉ, nghiêm khắc và trọng danh dự. Trong phòng học kiêm thư viện của International House, hầu như tối nào anh và mấy người bạn Nhật cũng là những người ở lại cuối cùng. Họ thường đánh một ván cờ trước khi đi về phòng - thường vào khoảng 3 giờ sáng. Rồi Nam thuê nhà riêng và chuyển ra ở bên ngoài. Anh ít gặp lại những người bạn Nhật. Chương trình nghiên cứu sinh của anh khá nặng và càng về cuối thì càng mất nhiều thời gian.
- Dĩ nhiên là tôi nhớ. Tôi chỉ không nhớ tên. Xin lỗi, chị tên là gì nhỉ? - Nam hỏi.
- Aika.
- À, phải rồi Aika. Chị khỏe không?
- Tôi cũng bình thường; còn anh thế nào?
- Tôi cũng vậy thôi... Chị gọi tôi có việc gì chăng?
- À không... thực ra vấn đề là thế này, hôm nay tôi ở nhà một mình, ngày hôm nay nữa là tròn bốn tuần tôi ở nhà một mình, tôi chỉ muốn gọi điện nói chuyện với một ai đó; các bạn bè thân của tôi đều đi nghỉ Thanksgiving hết rồi. Không biết tôi có làm phiền anh không?
- Cũng không hẳn... tôi cũng chỉ đang đọc sách thôi...
- Anh có phiền không nếu chúng ta nói chuyện một lát?
- Không đâu, dĩ nhiên là không rồi...
- Cảm ơn anh...
- Vậy là chị không đi đâu nghỉ Thanksgiving?
- Không... tôi chẳng muốn đi đâu cả... đi đâu thì cũng vậy thôi...
- Chị còn học mấy năm nữa?
- Tôi còn khoảng hơn 1 năm, nhưng không chắc tôi có học hết không.
- Nghĩa là sao?
- Là có thể tôi sẽ bỏ học...
- Bỏ học ư? Nhưng chị chỉ còn hơn 1 năm, sắp xong rồi, sao chị không học nốt.
- Ai cũng nói vậy; nhưng tôi không chắc.
- Lấy được bằng tiến sĩ sẽ có lợi cho chị sau này; đằng nào thì chị cũng đã học sắp xong rồi.
- Bây giờ, một ngày ở trường cũng dài bằng một thế kỷ. Tôi đã chán ngấy trường học rồi. Ở lại thêm một năm sẽ là một cực hình quá sức của tôi.
- Tồi tệ đến vậy sao?
- Còn hơn cả tồi tệ... tôi không thể nào chịu nổi nữa rồi - giọng Aika nén chặt lại.
Nam cảm thấy bồn chồn, như thể anh chính là người gây ra tình cảnh của Aika. Nếu có một phụ nữ ngồi trước mặt anh và khóc, có thể anh sẽ đưa một cái mùi xoa, hoặc nếu quá lúng túng thì anh sẽ bỏ đi. Còn một người qua điện thoại, anh biết làm gì. Nói những lời an ủi thì Nam không thể. Đơn giản là anh không quen, cho dù anh biết đích xác cảm giác mà Aika vừa nói...
- Giáng sinh này chị có về Nhật thăm nhà không? - Nam hỏi, cố lái câu chuyện sang một hướng khác.
- Có thể tôi sẽ về, có thể không; còn tùy xem tình hình thế nào.
- Bao lâu rồi chị chưa về nhà?
- Hai năm rồi.
- Nhà chị có nhiều anh chị em không?
- Tôi là con một, ba mẹ tôi đều đã già... Anh đến Kyoto bao giờ chưa?
- Tôi chưa. Tôi mới đến Tokyo thôi.
- Kyoto rất đẹp. Cố đô cũ của Nhật. Mọi thứ yên ả hơn nhiều so với ở đây. Ít nhất là nơi tôi sống, mọi thứ đều yên ả và nhẹ nhàng.
- Chị nên về nhà...
- Nhưng về nhà không giải quyết được vấn đề của tôi.
Vấn đề của tôi. Đằng sau cánh cửa này không biết là thế giới nào; nhưng chắc là không vui vẻ gì. Nam im lặng.
- Anh đã bao giờ nghĩ đến chuyện bỏ toán chưa? - Aika hỏi, giọng dịu xuống.
Nam im lặng.
- Không, tôi không nghĩ đến việc đó. Tôi cũng có lúc chán học, nhưng ai cũng có lúc chán học cả. Chị đừng lo, rồi mọi chuyện sẽ qua và chị sẽ lại thấy yêu thích toán như trước thôi. Chị hãy đi đâu đó nghỉ, rồi sẽ khá hơn.
- Nhưng nếu đây không phải là vấn đề thời điểm, không phải sự mệt mỏi bình thường, mà là tôi đã chọn sai, thì sao?
- Không phải đâu, chị biết rõ sự lựa chọn của chị. Ai cũng có lúc cảm thấy thế này. Rồi sẽ qua thôi. Chị chịu khó tập thể thao, hoặc đi chơi xa. Hãy về nhà một thời gian, rồi chị sẽ lại bình tĩnh trở lại.
- Không, anh không hiểu rồi...
- Chắc chị bị stress rồi, hãy tập thể thao hoặc đi đâu đó nghỉ một thời gian; rồi chị sẽ trở lại bình thường.
- Anh không hiểu rồi!!!
- Không hiểu ư? Không hiểu ư? Một cơn giận bất chợt dâng lên bóp nghẹt lấy anh, gần như làm anh tắc thở và đau thắt trong lồng ngực. Anh có thể giết chết một ai đó vào ngay lúc này. Chọc dao vào cổ cho tóe máu ra, rồi thảnh thơi ngoảnh đi - ví dụ thế chẳng hạn. Anh có thể giết chết ai đó. Nam cảm thấy như máu trào ra trong họng anh, tanh lợm.
- Aika, xin lỗi chị, có lẽ tôi phải đi ăn tối một lát... - Nam nói, cố gắng ghìm giọng xuống.
- Tôi xin lỗi. Có lẽ tôi cũng nên kiếm cái gì ăn tối. Tôi có thể gọi lại cho anh sau không? Thú thật là tôi buồn chán quá; tôi muốn nói chuyện với một ai đó; chuyện gì cũng được, bất cứ chuyện gì anh thích...
- Chắc chắn rồi, chị cứ gọi lại. Nam không đói nhưng anh vẫn quyết định đi bộ ra phố ăn tối. Anh để đầu trần. Trời rét căm căm và tuyết đóng thành một lớp băng mỏng trên lối đi. Anh phải men theo rìa cỏ mỏng ở bên mép đường để khỏi ngã. Đi một lúc, Nam nhận ra các cửa hàng đều đóng cửa vào đêm lễ; chỉ còn có McDonald, KFC và các hàng fastfood là mở cửa.
Nam quyết định đi vào McDonald mua một cái bánh mì kẹp. Ở cửa ra vào, anh thấy một người đàn ông da đen đứng co ro cầm một cái cốc nhựa xin tiền. Nhiều người khổ hơn mình nhiều (chắc vậy). Anh bỏ vào cốc 50 xu. Người đàn ông cảm ơn và nhanh nhẹn mở rộng cửa cho anh vào. Trong lúc ngồi ăn, Nam băn khoăn không biết Aika ăn gì vào buổi tối.
Đến một lúc nào đó, trong khi nhai, Nam nhận ra mình đang nghĩ đến một thành phố khác. Anh tưởng tượng ra một ngôi đền cổ ở Kyoto, sân đền lát đá xanh, phủ đầy rêu phong. Bao quanh đền là những rặng hoa anh đào đang nở rộ. Và dưới bóng một cây anh đào đỏ chói, Aika đang ngồi chậm rãi gắp thức ăn từ trong những cái hộp gỗ sơn mài nho nhỏ màu đỏ và đen - loại vẫn thấy bán ở khu phổ cổ Hà Nội cho khách du lịch Tây. Aika không hề ngẩng lên khi ăn; trong lúc đó, những cánh hoa anh đào cứ rơi xuống như mưa ở xung quanh chỗ Aika ngồi, thành một quầng tròn đỏ, tươi rói như máu ứa, như mực son Tàu.
Anh khẽ lắc đầu để tẩy cái vệt son đỏ ra khỏi não.
Gần 9 giờ tối, chuông điện thoại lại đổ. Nam nhìn số và nhận ra số điện thoại của Aika. Tim anh nặng trĩu. Anh lưỡng lự rồi quyết định để kệ cho chuông điện thoại đổ dài. Không thấy Aika để tin nhắn.
Mười một giờ đêm, Nam nằm trên giường đọc sách. Chuông điện thoại lại đổ, xâm chiếm cả căn phòng. Anh nhìn số. Tim anh đập thình thịch. Vẫn là Aika.
Nam biết rõ anh không thể.
Sau đó, khi căn phòng đã trở lại im ắng, Nam bấm nút vặn nhỏ chuông đi, để nếu có ai đó gọi lại thì anh sẽ không nghe thấy.
Sáng hôm sau, khi Nam tỉnh dậy, trên màn hình điện thoại không báo cuộc gọi nhỡ nào.
Nam thở ra, cúi nhìn hai lòng bàn tay mình. Anh thấy chúng như tay của một người lạ.
*
Nửa năm trôi qua. Có một chiều cuối mùa xuân, Nam đang thả bộ trên đường từ trường về nhà thì gặp Toko. Họ không gặp nhau đã lâu kể từ khi Toko tốt nghiệp và rời khỏi trường mùa đông trước đó. Hai người tay bắt mặt mừng. Họ rủ nhau tạt vào Starbucks uống một tách cà phê và nói chuyện. Câu chuyện được hơn 1 tiếng thì nhạt dần. Bên ngoài đèn đường bắt đầu được thắp lên. Nam nói hững hờ để giữ câu chuyện trong lúc họ đứng dậy mặc áo choàng chuẩn bị ra về:
- Cách đây lâu rồi, Aika có gọi điện cho tôi. Không biết cô ấy dạo này ra sao. Đã tốt nghiệp và về Kyoto chưa nhỉ?
Toko đang đi dở găng tay, ngừng hẳn lại nhìn Nam:
- Aika ở bên DePaul à? Anh không biết gì sao?
- Biết gì?
- Cô ấy chết được nửa năm rồi. Cô ấy tự tử vào đúng đêm Thanksgiving năm ngoái. Cô ấy chích dao vào bụng rồi cứ để máu chảy ra đến chết. Theo kiểu samurai ngày xưa. Thế mà nửa năm rồi...
Nam đưa hai tay lên, ngọ nguậy những ngón tay cho dẻo, rồi cẩn thận đi găng tay. Toko đã đi xong găng và đội mũ. Họ chào nhau ở ngoài cửa, rồi bước về hai ngả dưới làn mưa bụi lắc rắc của mùa xuân. Nam ngoái nhìn theo Toko, tự hỏi nửa năm nữa hay bao giờ thì anh sẽ lại nhìn thấy Toko.

Trong 1 ngày mà bắt gặp "con dao" đến vài lần, cũng là một sự trùng hợp thú vị nhỉ!